Mineral adalah unsur semulajadi (natural element) atau sebatian (compound) yang terdapat di dalam kerak Bumi (Earth's crust).
Mineral mempunyai komposisi dan struktur kristal tertentu. Contoh-contoh mineral adalah calcite, feldspar, kuarza (quartz), mika (mica), marmar (marble) dan silikat (silicate).
Hanya unsur yang tidak aktif sahaja boleh wujud secara bebas dalam kerak Bumi. Sementara itu, unsur-unsur aktif akan bertindak balas dengan unsur-unsur lain bagi membentuk sebatian tertentu.
Unsur-unsur semula jadi yang biasanya ditemui di dalam kerak Bumi adalah emas (gold), perak (silver), platinum, raksa (mercury) dan arsenik (arsenic).
Jadual di bawah menunjukkan peratusan unsur-unsur mineral yang terdapat dalam kerak Bumi.
Peratusan unsur di dalam kerak bumi.
Unsur
|
% mengikut berat
|
Oksigen
|
46.6
|
Silikon
|
27.7
|
Aluminium
|
8.1
|
Besi / Ferum
|
5.0
|
Kalsium
|
3.6
|
Sodium
|
2.8
|
Potassium
|
2.6
|
Magnesium
|
2.1
|
Titanium
|
0.4
|
Hidrogen / Karbon
|
0.14
|
Peratusan unsur di dalam kerak bumi.
Hampir 75% daripada berat mineral di dalam kerak Bumi adalah terdiri daripada unsur-unsur oksigen dan silikon. Oleh itu, mineral silikat (silicate minerals) yang mengandungi oksigen dan unsur-unsur silikon membentuk jumlah yang terbesar. Contoh mineral silikat adalah termasuk kuarza, feldspar, mika dan tanah liat.
Mineral yang tidak mengandungi unsur silikon dikenali sebagai mineral bukan silikat (non-silicate minerals). Contoh mineral bukan silikat adalah calcite, dolomit (dolomite), magnetit (magnetite) dan bijih besi (hematite).
Unsur-unsur bukan logam yang lain seperti oksigen, sulfur dan karbon biasanya wujud dalam bentuk sebatian seperti oksida (oxides), sulfida (sulphides) dankarbonat (carbonates).
Unsur-unsur yang kurang aktif bergabung dengan oksigen dan sulfur untuk membentuk oksida dan sulfida seperti oksida besi, aluminium oksida, plumbum sulfida dan besi sulfida.
Sulfida bertindak balas dengan oksigen untuk membentuk sulfat. Sebaliknya, oksida akan bertukar ke karbonat apabila bertindak balas dengan air dan karbon dioksida.
Oksida logam (metal oxide) adalah sebatian yang mengandungi logam dan oksigen.
Jadual di bawah menunjukkan beberapa contoh sebatian mineral yang ditemui di dalam kerak Bumi.
Jenis mineral
|
Contoh
|
Nama kimia
|
Unsur
|
Oksida
(oxide) |
Bauksit
(bauxite) |
Aluminium oksida
|
Aluminium dan oksigen
|
Hematit
(hematite) |
Besi oksida
|
Besi dan oksigen
| |
Magnetit
(magnetite) |
Magnesium oksida
|
Magnesium dan oksigen
| |
Cassiterite
|
Timah oksida
|
Timah dan oksigen
| |
Sulfida
(sulphide) |
Galena
|
Plumbum sulfida
|
Plumbum dan sulfur
|
Pirit
(pyrite) |
Besi sulfida
|
Besi dan sulfur
| |
Chalcocite
|
Kuprum sulfida
|
Kuprum dan sulfur
| |
Blende
|
Zink sulfida
|
Zink dan sulfur
| |
Karbonat
(carbonate) |
Marmar
(calcite) |
Kalsium karbonat
|
Kalsium, karbon dan oksigen
|
Magnesit
(magnesite) |
Magnesium karbonat
|
Magnesium, karbon dan oksigen
| |
Dolomit
(dolomite) |
Magnesium karbonat
|
Magnesium, karbon dan oksigen
| |
Malachite
|
Kuprum karbonat
|
Kuprum, karbon dan oksigen
|
Contoh sebatian mineral yang ditemui di dalam kerak Bumi.
Mineral yang berlainan mempunyai ciri-ciri yang berbeza. Mineral memiliki ciri-ciri yang berbeza dari segi:
- Kekerasan (hardness).
- Keterlarutan dalam air (solubility in water).
- Reaksi kepada haba dan kesannya (reaction to heat and its effect).
- Kuarza dan calcite adalah mineral Bumi yang biasa ditemui
di dalam batu-batan di seluruh dunia.
THE END……good luck
No comments:
Post a Comment